Анатоль Грачанікаў. “Свяці, кахання чыстая зара…”

Подробное решение Страница 136стр. по литературе для учащихся 8 класса, авторов Лазарук М.А., Русiлка В.I., Слесарава I.М. 2011



1.Які настрой пануе ў гэтым творы? Падбярыце адпаведныя выразы з тэксту.

У вершы пануе ўзнёслы і рамантычны настрой:

“Свяці, кахання чыстая зара!

Свяці — пачуццяў сэрцаў не азмрочвай —

Над доляй плугара і песняра

I над высокай доляю жаночай.”

2.Раскрыйце сэнс метафары, якую ўжывае паэт, каб вызначыць пачуццё кахання. У якіх яшчэ з вядомых вам вершаў каханне звязвалася з вобразамі зоркі, заранкі?

“Кахання чыстая зара” — пачуццё каханне – самае моцнае, яркая, як зорка ў жыцці чалавека. Яно дорыць шчасце, асвятляе душы, пакідае незабыўныя эмоцыі, каханне – узнёслае пачуццё, здольнае падняць душу чалавека да зор. Таму яго часта параўноўваюць з зоркай і заранкай – самымі прыгожымі прыроднымі з’явамі ў свеце.

М.Багдановіч “Раманс зорка Венера”, А.Куляшоў“Бывай”.

3.У вершы арганічна спалучаюцца філасофскія і інтымныя матывы. Прачытайце радкі, у якіх сфармулявана галоўная думка твора. Чаму, на вашу думку, аўтар ужывае слова «сапраўды»? Да каго яно звернута?

“Бо, сапраўды, на свеце без кахання

Жыцця няма — ёсць толькі існаванне.”

Аўтар ужывае слова “сапраўды”, каб сэнсава падкрэсліць праўдзівасць і ісціннасць выказвання. Яно звернута да ўсіх людзей, чытачоў.

4.Вызначце асаблівасці рыфмоўкі радкоў у творы.

Гэта васьмірадковая страфа, у якой першыя шэсць радкоў аб’яднаны двума перакрыжаванымі рыфмамі, а два апошнія – сумежнай рыфмай. Схема -абабабвв.

5.Верш А. Грачанікава «Свяці, кахання чыстая зара!» — гэта актава. Прачытайце ў Споўніку літаратуразнаўчых тэрмінаў, у чым адметнасць актавы як класічнай формы верша. Чаму яна мае такую назву, якая супадае з музычным тэрмінам?

Актава — васьмірадковы верш, які часцей за ўсё пяцістопным або шасцістопным ямбам і рыфмуецца па схеме абабабвв.

Актава ў музыцы – восьмая ступень гаммы, а таксама інтэрвал паміж бліжэйшымі аднайменнымі гукамі рознай вышыні.